Wat een jaar hé. Eentje om snel te vergeten zeggen velen, maar niet voordat het helder is samengevat door Hetty Helsmoortel in haar eindejaarsconference Missie 2020. Het was het jaar van virussen en virologen, een jaar waarin wetenschap regeerde. Spek naar de bek van Hetty Helsmoortel, haar conference gaat in première in de De Grote Post.
Interview – Ronald Verhaegen
Je bent kankeronderzoeker en entertainer, wat we nu meemaken, is dat voor jou razend interessant of net heel frustrerend?
Of allebei (lacht). Ik ben eigenlijk geen kankeronderzoeker meer. Op 1 maart ben ik daarmee gestopt en werd ik fulltime zelfstandig wetenschapscommunicator. Twee weken later begon de lockdown. Beetje ongelukkige timing dus. Maar ook interessant om volgen, de enorme confrontatie die je op dit moment ziet tussen wetenschap en democratie.
Wat doet een wetenschapscommunicator?
Ik maak zaalshows waarin ik mensen op een heldere manier wegwijs maak in de wondere wereld van de wetenschap en daarnaast schrijf ik ook boeken en ben ik coördinator van Sound of Science, een wetenschapsfestival (dat jaarlijks plaatsvindt in de maand mei, behalve dit jaar natuurlijk – red.). Optreden zat er altijd al in bij mij. Na mijn masteropleiding als moleculair bioloog begon ik aan een doctoraat, maar dat heb ik onderbroken om drama te gaan studeren aan het RITCS in Brussel. Twee jaar later ben ik dan toch weer aan mijn doctoraat begonnen omdat ik de wetenschap te veel miste. Ik heb vervolgens meegedaan aan enkele wedstrijden, een wetenschapsbattle en een grote internationale wedstrijd voor wetenschapscommunicatie. En heb die allebei gewonnen.
Je bent DNA-specialist en vertelt erover in je zaalshow. Kan kennis over DNA ons dagelijkse leven veranderen?
Op dit moment staat die toepassing nog niet heel ver. Je kan bijvoorbeeld wel je DNA laten testen en dan kan men je vertellen of je al dan niet graag koriander lust, maar dat kan je zelf ook wel ontdekken (lacht). Als je kanker krijgt, kan het wel heel relevant zijn omdat analyse van je DNA helpt om te zien welke medicatie best zal werken. Ook bij verwantschapsonderzoek en crimineel onderzoek heeft DNA al zijn hulp bewezen.
Wat is de meest opmerkelijke wetenschappelijke ontdekking van het jaar tot nu?
Dat is de hamvraag van Missie 2020, en die ga ik nu nog even in het midden laten (lacht). Bedoeling is dat ik samen met het publiek, op interactieve wijze, op zoek ga naar het antwoord op die vraag. Ik wil in mijn show tonen wat wetenschap allemaal is. Niet alleen wat er in een labo gebeurt, maar ook de schoonheid van onderzoek, het zweet en de frustratie. Dat helder overbrengen in een verhaal is mijn grote passie.
Je bent Oostendse. Stel, je wandelt op de dijk, ontleed je dan de mensen die je ziet? Ga je op zoek naar eigenaardige fysieke kenmerken?
Nee. Ik kijk meer naar de zee en naar het strand. De natuur heeft dan mijn aandacht.
Je hebt net een boek uit, samen met Lieven Scheire en Henk Rijckaert: ‘Eerste Nerdland doeboek voor kleine nerds’.
Het is een boek voor kinderen over de ruimte en robots, over hoe je games kan maken, over virussen, bacteriën en insecten, en ook DNA komt aan bod. Ik deed de coördinatie van het boek en heb ook veel teksten geschreven.
Virussen, zo zijn we weer bij onze vriend Corona. Wat is er zo speciaal aan virussen?
Het zijn fascinerende kleine dingen. Ze leven niet, virussen zijn dood materiaal. Maar ze slagen erin zich in te werken in levende cellen en daar de machinerie te kapen. Ze kunnen die cellen vervolgens laten openbarsten om zich verder te verspreiden. Een wonderlijk fenomeen. Te gek eigenlijk, je zou het zelf niet kunnen bedenken.
Hetty Helsmoortel
Missie 2020
Op 25 (avant-première) en 26 nov (première) in De Grote Post
Tickets en info
DE GROTE BLOG 