Lisaboa Houbrechts en Kuiperskaai zitten op donderdag 16 april in hun voorstelling Bruegel de Dulle Griet achterna. Er is net ook een Bruegeljaar geweest met tentoonstellingen in binnen- en buitenland. Een ABC van de oude meester!
A(llegorieën)
Onder invloed van zijn leermeester Pieter Coecke van Aelst schilderde Bruegel veel allegorieën, voorstellingen vol symboliek, bijvoorbeeld in scènes uit het boerenleven.

B(oeren Bruegel)
“Om zijne voorstelling van boerentafereelen als bruiloften, kroegen en kermissen werd hij de Boeren Breugel genoemd. Weinige stukken zijn van hem voorhanden welke men zonder lagchen beschouwen kan.” Uit het Biographisch Woordenboek der Nederlanden (1855).
C(afé Bruegel/Café met rooi’ gordijnen)
Lied van Wannes Van de Velde dat zich afspeelt in een Antwerps volkscafé waar een kopie van De Boerenbruiloft aan de muur hangt. Het lied klaagt de vercommercialisering van Bruegels doeken aan.
D(ulle Griet)
Beroemd schilderij uit 1563 met op de voorgrond Dulle Griet die zich gedraagt als een man en op de achtergrond een mannelijke Reus die zich gedraagt als een vrouw. Het schilderij hangt in het Museum Mayer van den Bergh in Antwerpen.

E(uropa)
Pieter Bruegel was na zijn dood (1569) bekend in heel Europa. Beroemde verzamelaars zoals Keizer Rudolf II van het Heilige Roomse Rijk hadden tegen het eind van de zestiende eeuw een hele collectie Bruegels aangelegd.
F(ingerprint)
Recent project van de KULeuven waarbij men via speciale visuele technieken inzicht bracht in de schildershand van Bruegel. Die was tegelijk los en gedetailleerd.

G(raveur)
Tot 1550 was Bruegel in de leer bij Pieter Coecke van Aelst. In 1551 trad hij toe tot het Sint-Lucasgilde en ging aan de slag als graveur en prentenmaker.
H(else Bruegel)
De bijnaam van Breugels zoon, Pieter Bruegel de Jonge (1564-1638). Hij werd zo genoemd omwille van zijn voorkeur voor angstaanjagende taferelen.
I(talië)
Van 1552 tot 1554 reisde Bruegel, zoals meer kunstenaars in zijn tijd, door Italië, van Rome tot Reggio di Calabria. Hij zoog er de spectaculaire Italiaanse berglandschappen in zich op.

J(ef Nys)
Tekenaar van Jommeke. Hij maakte ooit een (grotendeels fictieve) stripbiografie rond Bruegels leven.
K(apellekerk)
Kerk in Brussel waar Pieter Bruegel de Oude ligt begraven. Hij stierf op 9 september 1569. Bruegel woonde het laatste deel van zijn leven in Brussel, in de buurt van die kerk.
L(es Quatres Vents)
Winkel in Antwerpen van handelaar en uitgever Hiëronymus Cock en zijn vrouw Volcxken Diericx waar je midden 16de eeuw voor het dagloon van een geschoolde arbeider een Bruegelprent kon kopen. Bruegel was toen nog geen gevestigd schilder.
M(ural)
De Britse streetartist Phlegm maakte voor de recente tentoonstelling Bruegel in Black and White een indrukwekkende mural op de gevel van de Koninklijke Bibliotheek in Brussel. Een eigen interpretatie van Luxuria of De wellust.

N(ieuwe zaken)
“De ongeremde verbeelding en vindingrijkheid met dewelke Pieter Bruegel zijn composities tot op het laatste detail samenstelde mag niet onderschat worden. Ondanks de vele jaren die ik al gespendeerd heb aan het bestuderen en onderzoeken van Bruegels werk, ben ik nog steeds verbaasd bij de hoeveelheid nieuwe zaken die ik steeds ontdek.” – Bruegelexpert Prof. Dr. Manfred Sellink.
O(pstandige engelen)
Het boek Bruegel de Oudere, De Val van de Opstandige Engelen (Tine L. Meganck) onthult de geheimen van De val, in het bijzonder de weergave van fantasiedieren en enigmatische objecten, door nieuwe verbanden te leggen tussen kunst, kennis en politiek in de tijd van Bruegel.
P(renten)
Bruegel maakte 70 prenten – gravures en etsen – en die zijn allen in bezit van de Koninklijke Bibliotheek in Brussel. Dat grafisch werk is omvattender dan de 40 schilderijen die Bruegel maakte. Dankzij zijn prenten raakte Bruegel zo wijd verspreid.
Q(uasi-eigentijds portret)

Portret van Breugel toegeschreven aan Jan Wierix (1549-1620), een Zuid-Nederlandse graveur en tekenaar, uit Pictorum celebrium effigies, een portretgalerij van kunstenaars uit de Nederlanden.
R(adio Bruegel)
Leen Huet schreef een biografie over Bruegel (Pieter Bruegel. De Biografie., uitgeverij Polis). Bij Klara vertelt ze in een tiendelige podcast uit haar boek.
S(oldaten)
Bruegel staat bekend als schilder van het primitieve boerenleven. Maar uit tellingen blijkt dat Bruegel meer soldaten dan boeren heeft geschilderd. En een derde van zijn werken behandelt een bijbels thema.

T(oren Van Babel)
Een afbeelding van het schilderij De Toren van Babel werd gebruikt op de binnenkant van de hoes van het Rolling Stones-album Bridges to Babylon.
U(it Nederland)
Bruegel was de zoon van Adriaan van Breda en Petronella Rubbens en was nog niet meerderjarig op het ogenblik dat hij met zijn ouders vanuit Breda, waar hij geboren is, in Antwerpen neerstreek, omstreeks 1541.
V(ijfenveertig schilderijen)
Dat is alles wat er van Brugel is bewaard. Naar hoeveel schilderijen er in de loop der tijden verloren zijn gegaan, is het gissen.
W(enen)
De stad Wenen bezit de grootste collectie Bruegel: 12 schilderijen. Dat heeft te maken met de Habsburgers, die een residentie in Brussel hadden, het Paleis op de Koudenberg aan het huidige Koningsplein. Oostenrijkse aartshertogen en gouverneurs hielden van Bruegel en namen zijn schilderijen mee naar Wenen.
X(box)
… zat er niet bij maar op het schilderij Kinderspelen (1560) toont Bruegel 80 oude kinderspelen zoals bikkelen, blindemannetje, haasje-over, stokpaardje-rijde, steltlopen en priktollen.

(Bab)Y(lonische spraakverwarring)
De Toren van Babel van omstreeks 1563-1565 verbeeldt een Bijbels verhaal over de te ambitieuze mens, die een toren probeert te bouwen, zó hoog, dat die tot in de hemel reikt. God bestraft deze hoogmoedigheid. Hij verdeelt de mensen in verschillende volkeren met verschillende talen.
Z(estiende eeuw)
… was een tijd van onrust en godsdienstoorlogen, van onderdrukking door de Spanjaarden, en onafhankelijkheidsstreven in Nederland. Dat valt te merken in het werk van Bruegel. Hij staat zeker niet aan de kant van het katholieke Spanje, maar kiest ook niet onvoorwaardelijk voor de protestantse opstandelingen.