Is er iets leuker dan dingen bij te leren, als een spons nieuwe kennis op te doen? De beste leermeesters om die kennis door te geven, zijn zij die met passie hun vak uitoefenen. Tine Van Aerschot stelde een poel van enthousiaste ‘lesgevers’ samen voor haar Klas Van Tine. Elke eerste donderdag van de maand zet ze de deuren van het kleinste en intiemste lokaaltje van De Grote Post open voor de nieuwsgierige, weetgrage, naar kennis en verwondering hongerende medemens.
Op 14 februari is de lesgever, de Brusselse kunstenaar en ontwerper Femke Snelting. Vanuit haar fascinatie voor (gecodeerde) taal brengt zij een klas over letters, tekens en computers. Hoe verander je tekst in code, en code weer in tekst? Wat doet een toetsenbord, wie beheert de Unicode standaard, en hoe zit dat met emojis :-)? Femke laat zien dat ‘abc’ misschien niet zo simpel is als het lijkt.
Femke Snelting werkt als kunstenaar en ontwerper en ontwikkelt projecten op de grens van design, feminisme en vrije software. Samen met Constant, vereniging voor kunst en media in Brussel, onderzoekt ze hoe digitale tools en manieren van doen elkaar wederzijds beïnvloeden.
Voor De Grote Toets leggen we haar alvast enkele vragen voor over haar vakgebied. Met Grote Onderscheiding geslaagd, of wat had je gedacht! Heb je zelf vragen? Noteer ze en breng ze mee naar De Klas van Tine. Want zij die hun vinger opsteken, hebben een beentje voor.
- Vanwaar jouw fascinatie voor het alfabet?
Er is iets heel speciaals aan het verschil tussen de vorm van een letter en de functie van een karakter. Dat subtiele verschil wordt op scherp gezet wanneer je tekst in code vertaalt, of code in tekst. Het is begonnen, denk ik, tijdens mijn opleiding als grafisch vormgever, lang geleden. Ik leerde over letters in het begin van de jaren negentig, net op het moment dat drukkerijen en uitgevers de overgang maakten van fotografisch letterzetten naar digitale typografie. De vertaalslag tussen verschillende verschijningsvormen van het alfabet heeft me sindsdien gefascineerd.
De anekdotes en verhalen die ik sindsdien verzamel, gaan allemaal over de ‘orde’ van het alfabet. Dat B op A volgt, lijkt vanzelfsprekend, maar zo simpel is het niet. Het alfabet is geen universele ordening en is ook verre van neutraal als systeem. Wat zijn de consequenties van een bepaalde opeenvolging? Wat maakt ze mogelijk en wat blijft er in de schaduw?
- Het alfabet telt 26 letters. Genoeg volgens jou?
Enkel het Latijnse alfabet heeft 26 letters, en zelfs daar is niet iedereen het over eens. Denk aan de letters ij en y in het Nederlands (telt het er dus eigenlijk 27?). Het Noorse alfabet heeft 29 letters, vanwege het prachtige trio æ, ø en å. Stappen we buiten de westerse talen, dan is er Arabisch met 28 letters en het Chinees heeft er 53.525. Er bestaat ook een Samoaans alfabet dat maar 15 tekens heeft. Om maar te zeggen: wat mij betreft kunnen er niet genoeg alfabetten zijn!
- Heb je een lievelingsletter? Als dat zo is, waarom net deze?
Alle letters zijn mij even lief. Ik heb wel een alfabet dat me dierbaar is, het Yoruba uit Nigeria. Het laat goed zien wat er aan de hand is met de ‘orde’ van het alfabet. Ik spreek de taal zelf niet maar aan de hand ervan legde een onderzoeker in de computer-linguistiek me uit welke problemen er precies ontstaan als je die taal wilt gebruiken in een formulier op een website of op een mobiele telefoon. Yoruba wordt door zo’n 28 miljoen mensen dagelijks gebruikt.
- Is er een groot verschil tussen gecodeerde taal en pakweg het Latijnse alfabet?
Computers communiceren onderling met behulp van nullen en enen. Ze gebruiken encoderingstabellen om andere alfabetten te verstaan. Code is binair dus het is ofwel goed of fout. Computers raken dan ook meteen in de war als je een typfout maakt of een d met een t verwisselt. Bij menselijke lezers kom je daar gelukkig gemakkelijker mee weg.
- Geef je de voorkeur aan een fysiek boek of lees je liever digitaal?
Dat hangt ervan af wat ik lees. Theoretische teksten lees ik graag op papier; het is gemakkelijker op papier aantekeningen te maken en die dan ook weer terug te vinden. Fictie lees ik al een paar jaar met heel veel plezier digitaal.
De Klas van Tine met Femke Snelting op donderdag 14.02. Reserveer hier je ticket.
DE GROTE BLOG 