Is er iets leuker dan dingen bij te leren, als een spons nieuwe kennis op te doen? De beste leermeesters om die kennis door te geven, zijn zij die met passie hun vak uitoefenen. Tine Van Aerschot stelde een poel van enthousiaste ‘lesgevers’ samen voor haar Klas Van Tine. Elke eerste donderdag van de maand zet ze de deuren van het kleinste en intiemste lokaaltje van De Grote Post open voor de nieuwsgierige, weetgrage, naar kennis en verwondering hongerende medemens.
Op 13 december is de lesgever, de Brusselse kunstenares Gosie Vervloessen. Vanuit haar fascinatie en onderzoek naar invasieve soorten en meer specifiek naar de Japanse duizendknoop, ontmoette ze boeiende mensen en bezocht ze fascinerende plekken. Voor de Klas van Tine stelt Gosie een ‘investigative workshop’ voor over de relatie tussen mensen en planten. Lees meer.
Voor De Grote Toets leggen we haar alvast enkele vragen voor over haar vakgebied. Met Grote Onderscheiding geslaagd, of wat had je gedacht! Heb je zelf vragen? Noteer ze en breng ze mee naar De Klas van Tine. Want zij die hun vinger opsteken, hebben een beentje voor.
Vanwaar jouw fascinatie voor de Japanse Duizendknoop?
Jaren geleden deed ik een performance over fermentatie en bacterieën in het natuurhistorisch museum in Bern. Ik bracht Brusselse bacterieën mee naar Zwitserland en ik liet ze daar vrij. Een vrouw uit het publiek kon hier niet mee lachen en ze wees mij erop dat ik en mijn bacterieën een bedreiging vormde voor de zuiver Zwitserse lucht. Er ontspon zich een discussie in het publiek die redelijk politiek geladen was. Een biologe wees mij erop dat de discussie vergelijkbaar is met de felle discussies die er gevoerd worden over invasieve soorten. Ja, de term ‘invasieve soorten’, op zich is al geladen. Het doet ook meteen denken aan de Invasion of the body snatchers.
Kan de Japanse Duizendknoop de wereld redden?
De Duizendknoop misschien op zich niet, maar planten wel, en vooral invasieve planten, wel, of toch, op een bepaalde manier. Ik vermoed dat ik hier de woede van mening tuinder op de hals haal. Meer en meer studies tonen aan dat planten communiceren, voelen … Dat is zeer fijn nieuws, maar we moeten erop letten dat we daardoor planten niet te fel gaan atropomorfiseren. Ik denk dat we vooral naar het ‘zo-anders-zijn-dan-ons’ van planten moeten kijken, en zien wat we daarvan kunnen leren over onszelf. Door ons te spiegelen aan planten, kunnen we misschien tot inzichten komen die de wereld kunnen redden. De invasieve soorten stellen ons voor het besef dat wij op een plantaardige planeet leven, 80 procent van de biomassa is plantaardig. Leve het antropoceen? In de wereld van horrofilms is de overmacht van de mens enkel schijn.
Wat is het grootste misverstand over dit gewas?
Dat het door beton kan groeien. Misschien is de Duizendknoop zijn krachten aan het sparen, en kan zij dat binnen 10 jaar wel, maar tot op heden niet. En ook, sommige mensen denken dat we de duizendknoop nog kunnen uitroeien en willen hier veel geld tegen aan smijten, it is here to stay !
Stel dat je zelf een invasieve soort zou zijn, welke zou dat dan zijn?
Interessante vraag, in veel plant-horror films kruipen planten in mensen. Ze nemen letterlijk hun lichaam en soms ook hun geest, hun brein over. De vraag is dan, ben ik plant of mens en ja, you are what you eat! King Corn is een documentaire die gerust onder de noemer horror-film kan vallen, waarin twee gasten in Amerika op zoek gaan naar de afkomst van de maïs in veel producten die wij dagelijks eten. Ze ontdekken dat zij zelf door zoveel maïs (in allerlei vormen) te eten, voor een groot deel zelf maïs zijn geworden. Bij een analyse van de koolstof in hun haar blijkt die voor 90 procent afkomstig te zijn uit maïs.
Waar lig je ‘s nachts van wakker?
Ik keek vorig weekend nog twee kannibalen films. Wat het meest griezelig is, zijn niet de beelden van mensen die andere mensen opeten, maar de ethische kant van de films. Of de niet-ethische kant. Ik kwam die films tegen in mijn zoektocht naar horror en de verbeelding van het Amazone-woud in literatuur. Er zijn veel boeken, romans waarin het Amazone-woud wordt afgeschilderd als een ‘green hell’, wel één van die ethisch verwarrende en verwarde films heeft als titel Green Hell. In de film trekt een groep Amerikaanse studenten naar Peru om een stuk woud en een inheemse stam te redden van de bulldozers. De studenten worden daarna opgegeten door de mensen van die stam. Het woud en de stam wordt echt voorgesteld als erg primitief en de studenten zijn naïef en pervers. Nogal complex.
De Klas van Tine met Gosie Vervloessem op 13.12. Reserveer hier je ticket.